انتخاب اعلم محال است

پرسش: آیا می توانم مرجع تقلیدم را تغییر دهم؟
پاسخ: اگر مرجع شما اعلم از دیگران است نمی توانید آنرا تغییر دهید و اگر دیگری اعلم است لازم که از او تقلید کنید و ملاک در هر دو شهادت اهل خبره در مسأله اعلمیت است. متن

شهادت جایی معنا دارد که محملی برای باور حرف شاهد وجود داشته باشد. مثلا در دادگاه، شاهد باید بتواند ثابت کند در موقع وقوع اتفاق در صحنه حضور داشته است و برای دیگران هم محرز باشد که دستگاه بینایی شاهد به اندازه کافی کار می‌کرده است. اگر برای ما مسلم باشد که شاهد در صحنه حضور نداشته و یا ادعای دیدن چیزی را بکند که برایمان محرز است از توانایی بینایی او خارج بوده، هر چقدر هم که سوگند بخورد و حتی اگر تعداد چنین شاهدهایی هزاران نفر هم باشد، برای ما نه تنها هیچ اطمینانی حاصل نمی‌شود، بلکه هیج گمانی هم حاصل نمی‌شود (چون برایمان محرز است که هیچکدام آنها نمیتوانسته‌اند شاهد باشند).

در قضیه تشخیص اعلم هم همینطور است. دو نفر یا دوهزار نفر بگویند فلان شخص اعلم است. سوال میکنیم از کجا و بر چه اساسی میگویی اعلم است؟ و میدانیم که هیچ دلیل محکمه‌پسندی نمی‌تواند بیاورد. پس چنین شهادتی و اعتماد به چنین شهادتی هر دو باطل هستند.